De federale overheid heeft beslist de indeling van de vredegerechten in de gerechtelijke kantons te herzien. Onder het voorwendsel van rationalisatie zal een op de vier vredegerechten in België gesloten worden, waaronder dat in Oudergem .

Christophe Magdalijns, waarnemend burgemeester, vindt dit onaanvaardbaar. Zeer velen, eigenaars, huurders, buren,... deden in het verleden al een beroep doen op het vredegerecht. In het belang van de samenleving en van de sociale cohesie is deze laagdrempelige rechtsbedeling een noodzaak. Het opofferen hiervan toont nogmaals aan dat de dienstverlening aan de burger de federale overheid koud laat. De gemeente Oudergem heeft hierop besloten twee rechtsvorderingen in te dienen tegen het besluit van de minister. Bovendien moedigt ze de Oudergemnaars aan de petitie "Red het vredegerecht in Oudergem” te tekenen.

Bij schrijven op 7 maart 2017 stelde de minister van Justitie Koen Geens de gemeente Oudergem op de hoogte van de beslissing om het vredegerecht in de gemeente te sluiten en meldde dat de exacte timing zo snel mogelijk meegedeeld zal worden bij monde van het vredegerecht .  

« We komen uit de lucht gevallen », stelt Christophe Magdalijns, waarnemend burgemeester, verontwaardigd. « Als wij dit schrijven juist interpreteren, is de kogel al door de kerk en meent de federale overheid dat het geenszins noodzakelijk is een rechtsinstrument in te stellen om deze beslissing te rechtvaardigen! Zonder overleg! Zonder wettig karakter! Deze beslissing is arbitrair! »

60.000 mensen getroffen, dat zijn meer rechtsonderhorigen dan in Vorst, Moeskroen of Verviers die hun vredegerecht wel behouden.

Gevolg van deze beslissing: de Oudergemnaars, maar ook Bosvoordenaars verliezen hun toegang tot een nabijgelegen vredegerecht en zullen zich moeten verplaatsen naar het vredegerecht in Ukkel of Sint-Pieters-Woluwe. « Velen doen slechts een beroep op het vredegerecht omdat het zich in de buurt bevindt. De vredegerechten in Ukkel en Sint-Pieters-Woluwe zijn vanuit Oudergem echter moeilijk bereikbaar met het openbaar vervoer. Wat zal dit betekenen voor de bejaarden? Maar wat de beslissing in de eerste plaats onaanvaardbaar maakt is dat het de meest kwetsbaren in de samenleving het zwaarst zal treffen. De heer Charles Michel is burgemeester van een gemeente die net als Oudergem meer dan 33.000 inwoners telt. Het is onbegrijpelijk dat hij de ogen sluit voor de schade die de beslissing van zijn regering aanricht. »

Een andere bron van bezorgdheid: de toekomst van het bureau voor juridische bijstand.  Dat bevindt zich in het gebouw dat de minister dus wil sluiten. Christophe Magdalijns vreest dat « de sluiting van het vredegerecht een verplaatsing en zelfs sluiting van het bureau voor juridische bijstand zou kunnen betekenen ».

In een persmededeling zegt de federale overheid dat het mogelijk is om “voor burgers die nog een hoorzitting in de buurt wensen” die buiten het gerechtsgebouw te houden, zoals in gebouwen van de gemeente”. " Is de minister zich bewust van de reikwijdte van deze beslissing? Ik verzoek hem neer te dalen vanuit zijn ivoren toren en de realiteit onder ogen te zien: de gemeenten kunnen de leemtes die de federale overheid creëert niet blijven opvullen ».

De gemeente Oudergem betwist de wettigheid van het besluit van de federale regering met verwijzing naar de wet van 10 oktober 1967 uit het Gerechtelijk Wetboek inzake de verdeling van gerechtelijke kantons. « Een hertekening van de gerechtelijke kantons in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest houdt een aanpassing van de wet in », concludeert Christophe Magdalijns. « In casu werd het ministerieel besluit door geen enkel wetsontwerp voorafgegaan ».

De gemeente heeft daarom besloten alle mogelijke rechtsmiddelen in te zetten om te voorkomen dat het vredegerecht in Oudergem sluit. Een verzoek tot nietigverklaring van het ministerieel besluit zal binnenkort ingediend worden bij de Raad van State alsook een geding bij de rechtbank van eerste aanleg van Brussel met het oog op de verhindering van de uitvoering van deze beslissing op straffe van een dwangsom.

« Van al haar bevoegdheden brengt de federale overheid het laagdrempelige karakter van de gerechtelijke dienstverlening in het gedrang; zo distantieert ze zich van haar burgers », stelt Christophe Magdalijns. « De federale overheid gaf eerder al blijk van onverschilligheid door de sluiting van kantoren van de FOD Financiën, de hervorming van de federale politie en nu de vredegerechten. Iedere keer wordt de verantwoordelijkheid naar de gemeenten geschoven.  Dit is onmiskenbaar een bewust verdoken strategie die aanstuurt op de ontbinding van de Belgische staat.  Wie aan struisvogelpolitiek doet, maakt zich mede schuldig. ».

De gemeente stelt zich desondanks constructief op en nodigt de federale overheid uit om samen op zoek te gaan naar een oplossing om het vredegerecht op haar grondgebied te behouden.

In afwachting lanceert ze een online petitie ten aanzien van de Eerste Minister op het gemeentelijke website en roept ze de Oudergemnaars op zich in te zetten voor het behoud van het vredegerecht in hun gemeente.