Schriftelijke vraag van de heer Christophe Magdalijns (LB - Défi) over het integratietraject

HET COLLEGE,

Gelet op de Nieuwe Gemeentewet, artikels 84 en 84bis;

Gelet op het Huishoudelijk Reglement van de Raad, artikels 55 tot 60;

Overwegende wat volgt:

Op 18.09.2021 stuurde de heer Christophe Magdalijns via e-mail een schriftelijke vraag aan mijnheer de burgemeester Didier Gosuin.

Mijnheer de burgemeester,
mijnheer de secretaris,

Overeenkomstig artikel 55 van ons huishoudelijk reglement, verzoek ik u volgende schriftelijke vraag in overweging te nemen:

De bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen verleent aan de gemeenschappen de bevoegdheden inzake het opvang- en integratiebeleid van immigranten. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn hiertoe de gemeenschapscommissies bevoegd. De GGC heeft de ordonnantie van 11 mei 2017 betreffende het inburgeringstraject voor de nieuwkomers aangenomen, die werd gewijzigd op 16 mei 2019. Van haar kant heeft de COCOF het decreet aangenomen van 18 juli 2013 over het inburgeringstraject voor nieuwkomers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er dient opgemerkt dat de federale wetgeving voorziet in de noodzaak van integratie voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning.

De algemene beleidsverklaring van de gewestregering voorziet in de ontwikkeling van het inburgeringstraject, met name via een Brusselse koepel die belast is met het goedkeuren van de modaliteiten van het traject en het aantal beschikbare plaatsen. De gemeenten zijn belangrijke partners in het integratietraject, dat in Brussel "inburgering" wordt genoemd.

Wat de gemeenten betreft heeft de gewestelijke minister belast met Gezondheid en Bijstand aan personen op 29 april 2021 volgende informatie verstrekt aan de gewestelijke parlementsleden:

  • De gemeenten waren betrokken bij werkgroepen die waren opgericht om de procedures en de inhoud van de IT-tool te verduidelijken. Een IT-tool die essentieel is om het integratieproces verplicht te maken en de gemeenten in staat te stellen de taken te vervullen die hen zijn opgelegd bij ordonnantie van 11 mei 2017.
  • De minister deelt mee op 1 maart 2021 een brief te hebben gestuurd aan de negentien burgemeesters om hen te informeren over de komende stappen en om een aantal zaken te verhelderen aangaande wat moet gebeuren. Hij zegt dat hiertoe vele vergaderingen zijn gehouden, waaronder een infovergadering op 9 maart.
  • Als de IT-tool tegen het najaar - 2021 - goed geïmplementeerd, stabiel en functioneel is en de gemeenten over alle vereiste tools beschikken, moet de verplichting onmiddellijk van kracht worden. Uit de door de minister bezorgde informatie kan worden afgeleid dat het verplichte inburgeringstraject eind 2021 van kracht zou kunnen worden.

Mijn vragen zijn de volgende:

  • Nemen vertegenwoordigers van de gemeente regelmatig deel aan werkgroepen en technische vergaderingen om het inburgeringstraject te organiseren en het zo daadwerkelijk verplicht te stellen? Wordt er wel degelijk stelselmatig doorgewerkt? Zo ja, hoeveel bijeenkomsten waren er in 2021?
  • Wat zijn de volgende stappen - en mogelijke belemmeringen - voordat de gemeente volledig in staat is de belangrijke opdrachten uit te voeren die haar in dit dossier zijn toebedeeld?
  • Beschikt de gemeente al over een adequate IT-infrastructuur om de IT-tool in kwestie te gebruiken? In dit stadium van het project: wanneer is gepland om de IT-tool in Oudergem in gebruik te nemen?
  • Heeft de conferentie van burgemeesters de kwestie van het integratietraject in behandeling genomen? Zo ja, heeft ze bijzondere belemmeringen of problemen aan het licht gebracht die een tijdige uitvoering van het integratietraject in de weg zouden staan?

Ik dank u voor uw antwoorden.

Christophe Magdalijns
Gemeenteraadslid

Op 12.10.2021 antwoordden mevrouw Jeannine Crucifix, schepen, mevrouw Éloïse Defosset, schepen en de heer Didier Molders, schepen, als volgt:

Het traject beoogt om nieuwkomers via een aangepast en geïndividualiseerd opleidingsprogramma te begeleiden om hun zelfredzaamheid te vergroten met het oog op hun deelname aan het economisch, educatief, maatschappelijk en cultureel leven.

Het inburgeringstraject voor nieuwkomers wordt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest niet georganiseerd door de gewestelijke overheden, zoals in andere gewesten van het land wel het geval is. Die opdracht is gedelegeerd aan de gemeenten.

De uitvoering van het inburgeringstraject, dat op 1 januari 2020 van start had moeten gaan, is uitgesteld tot eind 2021 - begin 2022 (ten laatste) wegens een gebrek aan middelen en organisatie op gewestelijk niveau.

Hoewel het Gewest de invoering van deze nieuwe procedure reeds met twee jaar heeft uitgesteld en er nog slechts twee maanden overblijven tot januari 2022, heeft het de nieuwe IT-applicatie en de bijbehorende software nog altijd niet voltooid en biedt het a fortiori nog steeds geen gespecialiseerde opleiding aan om de ambtenaren van de bevolkingsdienst te ondersteunen bij het concrete gebruik ervan. We kunnen ons dus verwachten aan een reële vertraging.

Niettegenstaande deze feiten heeft de gemeente reeds een dialoog op gang gebracht tussen de dienst Sociale Actie en de dienst Bevolking.

Overeenkomstig de eisen van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering is de gemeente van plan het inburgeringstraject in twee fasen te organiseren

  • Een fase van onthaal en inschrijving van nieuwkomers bij de Dienst Vreemdelingen, die als opdracht heeft om te beoordelen of de persoon, overeenkomstig de wettelijke voorschriften, al dan niet een inburgeringstraject dient te volgen. Deze fase kan worden afgesloten met de afgifte van een informatiebrochure en het attest betreffende de inschrijvingsplicht;
  • Een fase van uitvoering en controle van het inburgeringstraject van maximaal 18 maanden waarin de vreemdeling een opleiding moet volgen bij een erkende organisatie (Bon, Bapa ...). Daarbij vereist is een fase van controle van de termijn waarover de nieuwkomer beschikt (max. 6 maanden na inschrijving) om zich aan te melden bij een erkende organisatie die verantwoordelijk is voor de opleiding (Bon, Bapa ...) en een fase van opvolging/finalisering van het inburgeringstraject (maximaal 18 maanden na zich te hebben aangemeld).

Merken we op dat vzw Le Pavillon nieuwkomers al meer dan tien jaar lang cursussen alfabetisering en/of Frans als vreemde taal aanbiedt en stappen onderneemt om te worden gecertificeerd door de bevoegde autoriteiten, en te worden erkend door een onthaalbureau voor nieuwkomers (BAPA).

IAPS (Institut Auderghemois de Promotion Sociale) heeft opleidingsmodules voor het leren van het Frans, en in dit geval het leren van het Frans vanuit een vreemde taal. Aangezien het IAPS wordt erkend als een van de instellingen met de beste opleidingen voor het leren van de taal van Voltaire, én het deel uitmaakt van het internationale leernetwerk FLE (Français-langues étrangères), spreekt het voor zich dat we gebruik zullen maken van deze specifieke know-how.

IAPS biedt zeven opleidingsmodules (van basis- tot gevorderde kennis) met begeleiding door ervaren en gespecialiseerde docenten die zelf meertalig zijn. De cursussen, van alle niveaus, worden 's voormiddags gegeven als spoedcursus (in een regime van twee tot vier voormiddagen per week) en 's avonds voor verdere studie. 

Wanneer de nieuwkomer samen met zijn of haar gezin komt en zowel kinderen als volwassenen begeleid moeten worden, kunnen de medewerkers van de dienst Sociale Actie deze mensen ook doorverwijzen naar de preventiedienst, helpen bij het actief zoeken naar een school of begeleiden bij lokale diensten (OCMW, enz.).

Daarom zal de uitvoering van het inburgeringstraject volgende zaken omvatten:

  • het beheer, door de Dienst Vreemdelingen, van het onthaal van nieuwkomers, hun inschrijving en hun voorlichting over het inburgeringstraject;
  • de controle, door de Dienst voor Sociale Cohesie, op de uitvoering en afwerking van het inbugeringstraject;

NEEMT AKTE

  • van het antwoord op de schriftelijke vraag
  • van de openbaarmaking van de vraag en het antwoord, na vertaling, op de website van de gemeente

En belast het hoofd van de dienst Bevolking - Burgerlijke Stand - Vreemdelingen, en het hoofd van de dienst Sociale Cohesie, met de coördinatie van de tenuitvoerlegging van de voorgestelde organisatie.