Mijnheer de voorzitter,

Mijnheer de burgemeester,

Dames en heren schepenen,

Beste collega's,

Deze laatste week van november is de Europese Week van de Afvalvermindering.

Ze heeft tot doel om het publiek bewust te maken van het belang van afvalpreventie.

Dit jaar kunnen er vanwege de uitzonderlijke omstandigheden geen activiteiten en workshops plaatsvinden, maar afgezien van deze symbolische gebeurtenis is afvalvermindering een alledaags probleem.

Herstellen in plaats van weggooien, aankopen van niet-verpakte producten of etensresten composteren, zijn stuk voor stuk dagelijkse gebaren die een positieve invloed hebben op ons milieu.

Voor heel wat burgers is "zero waste" overigens niet gewoon een modegril maar een echte manier van leven.

Het is een belangrijke taak van overheidsinstellingen om de burgers bewust te maken van de afvalproblematiek.

Vandaar de volgende vragen:

1. Welke acties heeft de gemeente al genomen of is ze plan om te nemen om afval binnen de gemeentelijke diensten te verminderen?
2. Welke acties heeft de gemeente al genomen of is ze plan om te nemen om het gemeentepersoneel en de inwoners van Oudergem bewust te maken van het belang van afvalvermindering?

Alvast bedankt voor uw aandacht!

Marie-Pierre BAUWENS en Anastasia BAKOUNINE

Gemeenteraadsleden ECOLO GROEN

Antwoord van Alain Lefebvre, schepen:

 Geachte gemeenteraadsleden, waarde collega's,

 Het is duidelijk dat de gezondheidscrisis die we nu meemaken terugkerende acties zoals deze Europese Week van de Afvalvermindering heeft overschaduwd en helaas is er tijdens deze crisis ook een enorme hoeveelheid afval geproduceerd: wegwerpmaskers, wattenstaafjes, handschoenen, beschermende kleding, vizieren, enz. Bij ons kon het grootste deel van dit afval worden verwijderd in het kader van een georganiseerde afvalverwerking. Dit was niet het geval in landen die minder goed zijn uitgerust. Mag ik eraan herinneren dat de inwoners van Oudergem zich tot het uiterste hebben ingespannen om een grote hoeveelheid wasbare maskers te maken. Dank aan iedereen die zich heeft aangesloten bij deze actie die volop inzette op lokale productie.

Onze acties op het vlak van afvalvermindering zijn transversaal. Ik spreek vanavond namens al mijn collega's die zich, elk binnen het kader van hun bevoegdheden, bij dit doel hebben aangesloten.

Ik wil er ook aan herinneren dat we op 28 februari 2019 een "0-plastic"-motie hebben aangenomen.

Voor de burgers en de verenigingen

In 2015 en 2016 organiseerden we, in samenwerking met de vzw WORMS, "compostacties" voor burgers: verdeling van compostvaten en compostwormen tegen voordelige prijzen. Onze groendienst stelt gratis houtsnippers ter beschikking. De actie die voor dit jaar was gepland, moest worden geannuleerd.

Workshops Tuinieren in de Stad voor het publiek tot 2019. Lokaal eten is een soort van afvalvermindering omdat je gewoon thuis eet.

Het cultureel centrum "Den Dam" organiseert een herstelcafé waarvan het succes alleen door de gezondheidscrisis werd ondermijnd.

Aanleg van collectieve moestuinen; het recentste project tot nu toe is de tuin van de parochie van de Sint-Annakerk.

Steun van de gemeente aan het burgercollectief "Oudergem in transitie":

• mensen informeren en aanmoedigen om zelf huishoudelijke en cosmetische producten te produceren: steun van de gemeente voor de organisatie van hun "Do It Yourself"-workshops voor de inwoners van Oudergem in 2019 (publiciteit, terbeschikkingstelling van een lokaal). 
• "Weggeven in plaats van weggooien": steun van de gemeente voor de organisatie van een Weggeefwinkel in 2019 (publiciteit, terbeschikkingstelling van een lokaal). 
• De inwoners van Oudergem informeren en sensibiliseren over zero waste: organisatie van een "zero waste"-conferentie in het Penthouse met de organisatie "Zero Carabistouille" (publiciteit, betaling van de kosten van de organisatie, terbeschikkingstelling van een lokaal). De conferentie was zeer inspirerend en was een groot succes: meer dan 100 mensen namen eraan deel.
• Oprichting van een nieuwe Solidaire AankoopGroep van Agro-ecologische Landbouw (SAGAL): Gasanova - communicatie over de Facebook Agenda21 van de gemeente 

Steun van de gemeente aan de burgergroepen die reageerden op de projectoproep "Vooruit met de wijk!" van Leefmilieu Brussel: in het bijzonder steun voor de creatie van een compostproject in het Paradijsvogelpark --> akkoord om de site gratis te gebruiken + levering van houtsnippers door de Groendienst + plaatsing van een bord aan de ingang van het park om te wijzen op de compost + levering van platen en zand door de dienst Wegenwerken.

In de handelszaken

Het aanmoedigen van de oprichting van meer afdelingen en winkels met niet-verpakte producten en het bevorderen van aankopen van niet-verpakte producten: verdeling onder de handelaars van stickers met daarop "eigen verpakkingen welkom" die ze op het raam van hun zaak konden kleven.

verdeling van herbruikbare zaken onder de handelaars nadat plastic zakken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werden verboden;

Organisatie van een "Zero Waste" workshop op 2/09/19 via een 'Zero Waste'-moderator van Leefmilieu Brussel

Doorsturen van projectoproepen van Leefmilieu Brussel naar de handelaars

Verdeling van herbruikbare zakken in het kader van de dag van de klant

In onze scholen en kinderdagverblijven

Onze leerkrachten moedigen ouders sterk aan om herbruikbare drinkflessen te gebruiken in plaats van sapjes in kartonnen, aluminium of plastic verpakkingen.

Didactische moestuin/compost

Leveringen van groenten en fruit (20 leveringen per jaar en per school).

Ook het project met gratis soep als alternatief voor zoete tussendoortjes helpt om het afval te verminderen.

Een van de strategische pijlers van de Brusselse keukens die warme maaltijden leveren aan onze scholen, zorgt ook voor een vermindering van afval.

In kinderdagverblijven: een vermindering van het gebruik van plastic handschoenen om de kinderen te verschonen.

Het drinkwater is afkomstig uit glazen flessen en er wordt nagedacht over de installatie van waterfonteinen.

Het gebruik van wasbare luiers en/of de biomethanisatie van wegwerpluiers werd tot op heden niet gekozen om hygiënische redenen en ook efficiënte behandelingscircuits.

In onze gemeentediensten

Oprichting van een Eco-team dat alle diensten samenbrengt om ze te sensibiliseren en om initiatieven op touw te zetten op het vlak van afvalvermindering. De gemeente heeft een subsidie van 20.000 euro ontvangen voor de uitvoering van het "Oudergem Zero Waste"-project in 2019. Dit project had tot doel om een mentaliteitsverandering in de hand te werken en aan te sturen op een gedragswijziging: van wegwerpen naar hergebruiken.

• De hoeveelheid verpakkingsafval die door het personeel wordt gegenereerd, verminderen. Hoe? Door alle medewerkers van de gemeente bewust te maken van het Zero Waste principe door een "Eat and Roll"-kit uit te delen: 1 herbruikbare tas met daarin 1 drinkfles en 1 "Roll" (herbruikbare broodjesverpakking) plus een blad met tips rond "zero waste". De bedoeling is om een mentaliteitsverandering in de hand te werken en aan te sturen op een gedragswijziging: van wegwerpen naar hergebruiken.
• Niet meer gebruikte stroppen van bouwplaatsen en reclamedoeken van evenementen (culturele, sportieve of andere activiteiten) recycleren door er herbruikbare tassen van te maken.
• "Do It Yourself"-workshops organiseren rond het thema "zero waste": één workshop om cosmetica te maken (deodorant, scheerschuim, tandpasta, make-upverwijderaar, crème) en de andere om ecologische huishoudproducten te maken (vaatwastabletten, vloeibaar wasmiddel, allesreinigerspray, wc-gel).

Verder hebben we nog een aantal andere doorlopende of terugkerende initiatieven in het leven geroepen

• Waterfonteinen geïnstalleerd in de verschillende gemeentediensten à vermindering van het aantal plastic waterflessen;
• 50 waterkannen ter vervanging van de waterflessen tijdens de colleges en evenementen;
• Herbruikbare plastic bekers van 50 cl met het logo van de gemeente om wegwerpbekers te vermijden;
• Afvalsortering binnen de administratieve diensten -> recycling;
• Januari 2019, aansluiting bij de nieuwe opdracht voor leveringen van ecologische bureaus en kantoorbenodigdheden die door Leefmilieu Brussel werd gelanceerd; Door deze opdracht worden onnodige verpakkingen en de aanwezigheid van plastic materialen in de benodigdheden sterk verminderd.
• Inzamelpunten voor batterijen (Bebat) en kurken stoppen;
• Voorziening van glasbollen, ophalingen voor kledij en containers voor gebruikte oliën in de openbare ruimte;
• Inzameling van elektronische toestellen voor het terugwinnen van zeldzame metalen.

Tot slot zou ik nog willen opmerken dat we er ook steeds meer naar streven om bouwafval te verminderen en te recyclen.

Onze burgers werken volop mee aan de uitwerking van Oudergem 21, ons plan voor duurzame ontwikkeling, en zetten zich actief in binnen hun wijkvergaderingen. Uit al dit werk komen ideeën naar voren om de wensen die zij hebben nog verder uit te werken. Zij willen zich daarvoor inzetten en wij staan klaar om hen te helpen.