Mondelinge vraag van mevrouw Christine Bogaert (DéFI): Vervrouwelijking van de openbare ruimte in Oudergem
Mijnheer de voorzitter,
Mijnheer de burgemeester,
Dames en heren schepenen,
Geachte collega's,
De openbare ruimte is onmiskenbaar gendergekleurd. Hoewel vrouwen 51% van de bevolking uitmaken, zijn ze grotendeels ondervertegenwoordigd in de naamgeving van straten en openbare gebouwen. Zo zijn in Brussel ongeveer 4% van de straatnamen vernoemd naar vrouwen, tegenover 26% naar mannen. Oudergem ontsnapt niet aan deze vaststelling. Van de 242 straten in de gemeente zijn slechts twee straten vernoemd naar vrouwelijke prominenten en verwijzen er drie andere naar vrouwen.
Zo hadden de Oudergemnaren tot 31 december vorig jaar de tijd om 5 namen van vrouwen die hun stempel hebben gedrukt op de geschiedenis van onze gemeente toe te wijzen aan 5 nog naamloze plaatsen. Deze stemming vormde de start van een proces om de openbare ruimte te vervrouwelijken.
Het betreft hier eveneens een proces van burgerparticipatie dat DéFI na aan het hart ligt.
Vandaar dat ik de volgende vragen heb:
- Kunt u ons het aantal respondenten en de eerste resultaten mededelen?
- Welke administratieve stappen moeten nog worden ondernomen om de resultaten van deze raadpleging in de praktijk te brengen?
- Zijn er nog meer van dit soort raadplegingen gepland?
- Wat is uw strategie voor de rest van de legislatuur om een beter genderevenwicht in de openbare ruimte te realiseren dat wat beter aansluit bij onze huidige samenleving?
Ik dank u.
Christine Bogaert
Gemeenteraadslid
Antwoord van mevrouw Sophie de Vos, schepen:
- Kunt u ons het aantal respondenten en de eerste resultaten mededelen?
Er werden 864 stemmen geregistreerd, waarvan 849 via het FR formulier en 15 via het NL formulier.
- Maurane: rotonde Invaliden
- Martin: doorgang Steeno-Waha
- Wasvrouwen: dreef Appelbloesemgaarde
- Gomrée: dreef Leemans-Lessire
- Vignol: park Koninklijk Jacht
- Welke administratieve stappen moeten nog worden ondernomen om de resultaten van deze raadpleging in de praktijk te brengen?
Het college heeft op 19/01/2021 akte genomen van deze resultaten. Het is nu wachten op de officiële goedkeuring van de Commissie voor Toponymie (er werd vooraf contact opgenomen om de voorwaarden te kennen voor aanvaarding van de voorgestelde namen door deze commissie) en ten slotte de voorlegging tijdens de gemeenteraad.
- Zijn er nog meer van dit soort raadplegingen gepland?
Ja, we plannen nog een andere raadpleging om een aantal naamloze plaatsen een naam te kunnen geven wanneer sommige van de geplande straten klaar zijn, zodat vrouwen niet worden "gedegradeerd" tot de enige overblijvende naamloze dreven en de bevolking niet telkens voor één straat per keer wordt geraadpleegd.
- Wat is uw strategie voor de rest van de legislatuur om een beter genderevenwicht in de openbare ruimte te realiseren dat wat beter aansluit bij onze huidige samenleving?
Naast het naamgevingsproces voor gemeentelijke hoofdwegen die nog geen naam hebben, willen we
- vrouwennamen geven aan gemeentelokalen en/of gemeentegebouwen
- gedenkplaten aanbrengen: zo wordt er bijvoorbeeld voor het woonzorgcentrum Koningin Fabiola een gedenkplaat aangebracht ter ere van enkele opmerkelijke vrouwen: in 1969 huldigde koningin Fabiola de residentie in die op de plaats van het voormalige sanatorium werd gebouw dat werd opgericht en destijds werd geleid door Maria Madoux-Gomrée de Morialmé (1847-1915), die de grond schonk waarop de wijk werd gebouwd, en haar schoondochter, Marguerite Madoux-Brassine (1885-1972), die directrice van de instelling was. U moet weten dat tijdens de Tweede Wereldoorlog Marguerite Brassine ermee instemde om er tijdelijk joodse kinderen op te vangen om hen te beschermen tegen nazi-vervolging. Ze werd daarbij geholpen door Christine Hendrickx-Duchaine (1902-1985), arts en verzetsstrijdster, die er tot 1956 werkzaam was, en door Julia Merny, maatschappelijk hoofdassistent van de Ligue Belge contre la Tuberculose, waarvan Marguerite Brassine secretaris was. Yad Vashem kende aan deze drie vrouwen bovendien de titel toe van Rechtvaardige onder de Volkeren, de hoogste eretitel die door de staat Israël aan burgers wordt verleend. Al deze vrouwen zullen op de gedenkplaat worden geëerd, maar zullen niet allemaal een straatnaam krijgen omwille van overlapping/gevaar voor verwarring in het Brussels Gewest!
- samenwerken met het gewest voor die plaatsen die het gewest aanbelangen. Zo hebben we bijvoorbeeld al een principeakkoord voor wandelpaden in het Rood Klooster die naar Augusta Maes en Trudy Bos kunnen worden vernoemd.
