Mondelinge vraag van de heer Jeremy Van Gorp en mevrouw Martine Maelschalck (MR-OpenVLD) over de handelszaken

Tijdens een interview op 24 december in La DH nodigde minister Didier Gosuin de gemeenten uit om "af te stappen van hun te conservatieve visie op commerciële dynamiek".
De minister erkent dat "slechts een tiental gemeenten de overeenkomst met het Brussels Gewest hebben ondertekend. Daarom heb ik Hub de opdracht gegeven om in januari de nieuwe schepenen van Handel te ontmoeten.".
Mevrouw de schepen belast met handel, kunt u
  • ons een overzicht geven van de situatie van de handelszaken in Oudergem?
  • ons de huidige relatie tussen de gemeente en het Brussels Gewest uitleggen?
  • ons uw visie op middellange termijn voorstellen om het commerciële aanbod in onze gemeente te stimuleren?
  • Antwoord van mevrouw Elise Willame, schepen
Geachte heer Van Gorp,
Dank u voor uw vraag, die mij in staat zal stellen een thema aan te snijden dat voor de meerderheid belangrijk is, namelijk de steun aan lokale bedrijven.
Allereerst wil ik u eraan herinneren dat Oudergem de tweede gemeente was die de overeenkomst met Hub Brussels ondertekende (Hub Brussel is ontstaan uit de fusie tussen Atrium, Impulse brussels, Brussels Invest and Export, op 01/01/2018).
Het agentschap hub.brussels wil, daarbij aangemoedigd door het Gewest, de lokale partners nog meer steunen voor de implementatie van een stimulerend ondernemersecosysteem en een waardevol economisch beleid voor alle Brusselse ondernemers. Hub.brussels biedt verschillende vormen van ondersteuning, bijvoorbeeld 1819 (een eerstelijnsdienst die alle vragen rond ondernemerschap stuurt), business support, partnerschappen, de catalogus van lege ruimtes, de marktgids, hulp bij internationalisering, enz.
De relatie tussen hub.brussels en de gemeente komt dan ook tot uiting in de ondertekening van een nieuwe overeenkomst die eind mei 2019 zal worden ondertekend. Deze omvat onder meer: de diagnose van de economische en commerciële activiteit van de wijken, hulp bij het optimaliseren van de dienst Economie/Handel, ondersteuning van de handel in het kader van stedelijke werken, enz. Deze kaderovereenkomsten blijven algemeen genoeg om te worden gebruikt als basis voor overeenkomsten voor zeer specifieke projecten, in functie van de wensen van de gemeenten.
Het commercieel ontwikkelingsschema heeft de nadruk gelegd op thema's van regionaal belang waarvan de partners reeds zijn geïdentificeerd. Hieronder een aantal voorbeelden:
  • De impact van werven op lokale bedrijven. De coördinatie tussen de instanties die openbare werken opstarten en de communicatie naar de handelaars en hun klanten toe moeten absoluut worden verbeterd.
  • De administratieve procedures waarmee veel handelszaken worden geconfronteerd.
  • Ruimtelijke en commerciële planning: het is belangrijk om commerciële activiteit te beschouwen als een geïnduceerde functie van de stad, die bloeit in multifunctionele ruimtes.
  • De duurzaamheid van handelsberoepen: om de handelssector te vernieuwen, is het noodzakelijk om handelsberoepen te rehabiliteren als een duurzame en gekwalificeerde tewerkstelling.
  • Om de dynamiek van de winkelstraten en hun gebruiksvriendelijkheid te garanderen, moeten de winkeliers bewust gemaakt worden van de waarden die nodig zijn voor hun beroep en de toegevoegde waarde die zij aan hun directe omgeving toevoegen. Voor deze bewustwording is onder meer de steun van de overheid nodig.
Laten we nu terugkomen op de situatie van de handelszaken in Oudergem:
Het commerciële aanbod van Oudergem telt 456 handelsoppervlakken op een oppervlakte van 9 km2 . De commerciële dichtheid ligt ruim onder het Brusselse gemiddelde met iets meer dan 50 winkels per km². 89,35 % van de winkels is in bedrijf / 10 % staat leeg (cijfers januari 2019).
De gemeente Oudergem bestaat voornamelijk uit handelswijken van het lineaire type langs de Waversesteenweg (Arsenaal, Sint-Juliaan, Waver-Vorst [Waver Watermaal - Waver Centrum]) en een retailpark dat hoofdzakelijk bestaat uit de Carrefour Hypermarkt in Oudergem.
De winkels bevinden zich voornamelijk rond het kruispunt van de Vorstlaan met de Waversesteenweg, bovenaan de Waversesteenweg, rond de wijk Sint-Juliaan en in de buurt van het metrostation Demey, de kleine winkelstraat rond het Edouard Pinoyplein.
Er zijn ook twee handelsknooppunten , een in de wijk Transvaal en een andere in de Edouard Henrardstraat, een kleine winkelstraat parallel aan de Waversesteenweg ter hoogte van de Sint-Juliaanwijk. Het Pinoyplein doet dienst als een kleine plaatselijke handelskern.
Tot slot, om mijn antwoord af te ronden, is hier onze visie op middellange termijn om het commerciële aanbod te stimuleren:
In de eerste plaats heeft de gemeente geen directe rol op het vlak commerciële ontwikkeling, het is een geregionaliseerde bevoegdheid. Het is daarentegen wel duidelijk dat onze rol eruit moet bestaan een aantrekkelijk ecosysteem te bevorderen om handelszaken in staat te stellen zich te vestigen en handelaars te ondersteunen bij hun activiteiten.
Als eerste stap heb ik het plan opgevat om samen met het departement Lokale Economie verschillende verkennende wandelingen te organiseren om de handelaars te ontmoeten, naar hun behoeften te luisteren en hen voor te stellen zich te structureren in een vereniging van handelaars.
De vergaderingen van de Raad van handelaarsverenigingen zullen mij ook in staat stellen de handelaars te ontmoeten en de samenwerking tussen hen te bevorderen, met name in het kader van evenementen (voorbeeld: Tour de France).
De steun die de gemeente kan bieden aan bedrijven kan er bijvoorbeeld uit bestaan om de vorming van handelaarsverenigingen aan te moedigen, het concept pop-up stores te promoten, het parkeerbeleid voor fietsen en auto's te vergemakkelijken, de afstemming van de belastingen op hen. Daarenboven wenst de meerderheid een aankoopbeleid van onroerend goed van de gemeentelijke grondregie te voeren, dat zal toelaten een pop-upwinkelsysteem uit te bouwen om nieuwe handelsinitiatieven in onze wijken te stimuleren.
Het aanbod van de markten in de Sint-Juliaanwijk en in de Idiersstraat wordt gehandhaafd en zelfs verbeterd. Die lokale economie zal extra in de verf worden gezet via doelgerichte gemeentelijke communicatie via verschillende communicatiekanalen.
Ter ondersteuning van de lokale producenten wordt dit voorjaar 2019 een beurs voor biologische en lokale producenten georganiseerd, naast het Brussels Food Festival dat plaatsvindt in september.
Het label "Short Food Oudergem" zal worden voorgesteld en ik hoop het uit te breiden naar restauranthouders. Ter herinnering: dit label stelt restauranthouders voor om een minimum van 10 producten die in België geproduceerd of geteeld worden aan hun menu toe te voegen. Daarnaast moeten ze ook een "50 km" dessert of gerecht aanbieden, waarvan de ingrediënten binnen een straal van 50 km rond Oudergem werden ingekocht.