Met de start van het muggenseizoen in België roepen Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen burgers opnieuw op om waakzaam te blijven voor de snel verspreidende tijgermug (Aedes albopictus). Iedereen kan de mug melden via het burgerwetenschapsplatform www.MuggenSurveillance.be. In 2024 werden tijgermuggen gemeld in 21 gemeenten, waarvan in 11 gemeenten voor het eerst.
De tijgermug rukt verder op
In 2024 meldden burgers 47 tijgermuggen via MuggenSurveillance.be, verspreid over 21 Belgische gemeenten. In Vlaanderen werd de tijgermug voor het eerst gemeld in zes gemeenten (Berchem, Boom, Gent, Humbeek, Vilvoorde en Wijnegem), en in negen gemeenten waar hij eerder al werd waargenomen (Evergem, Hoegaarden, Kessel-Lo, Leuven, Melle, Puurs-Sint-Amands, Schelle, Wilrijk en Wolfsdonk). In Wallonië waren er waarnemingen in twee nieuwe gemeenten (Baudour en Verviers) en één gekende gemeente (Aat). In Brussel kwamen er meldingen uit drie nieuwe gemeenten: Brussel-Stad, Vorst en Sint-Joost-ten-Node.
Dit jaar bevestigden inspecties ter plaatse de overwintering van de mug in Aat, Kessel-Lo en Puurs-Sint-Amands. Met Wilrijk en Lebbeke, waar de overwintering al in 2023 werd vastgesteld, komt het totaal aantal plaatsen waar de tijgermug zich vestigt in België op vijf.
“In 2024 kregen we meerdere meldingen van tijgermuggen uit gemeenten langs de A12 tussen Brussel en Antwerpen,” zegt Wim Van Bortel, entomoloog bij het ITG. “In gemeenten zoals Schelle en Boom is de tijgermug al sterk aanwezig, en in onder andere Puurs-Sint-Amands en Wilrijk weten we dat de soort ook de winter heeft overleefd. Dit toont duidelijk aan hoe de tijgermug meerijdt met passagiers- en vrachtverkeer, waardoor ze zich snel langs belangrijke transportassen kan verspreiden.”
Burgerbetrokkenheid is belangrijker dan ooit
De resultaten van drie jaar monitoring tonen duidelijk aan dat de tijgermug niet alleen België binnenkomt en zich verspreidt, maar zich hier ook begint te vestigen.
Sinds de start van het MEMO+-project werd de tijgermug op 36 locaties in 35 gemeenten gemeld via het burgerwetenschapsplatform, met elk jaar meldingen op nieuwe locaties. Daarnaast werden tijgermuggen ook aangetroffen op zeven van de acht parkings langs de snelweg die actief werden gemonitord in 2022 en 2023. Meer betrokkenheid van zowel burgers als lokale overheden is dan ook essentieel om de situatie goed op te volgen en verdere vestiging van de soort in België te controleren. Burgers kunnen zelf preventieve maatregelen nemen door broedplaatsen met stilstaand water in hun tuin te verwijderen. Aanbevelingen zijn beschikbaar op de pagina ‘vermindering van de muggenpopulatie op MuggenSurveillance.be.
Javiera Rebolledo Romero, onderzoekster bij Sciensano: “Gezien het groeiende aantal meldingen van tijgermuggen door burgers, is het waarschijnlijk dat deze soort al op meer plaatsen in België aanwezig is dan tot nu toe werd bevestigd. We moedigen het publiek aan om waakzaam te blijven: als je overdag in de tuin of op het terras muggen ziet, kijk dan goed. Kleine, zwarte muggen met witte strepen op de achterpoten, kunnen tijgermuggen zijn.”
Hoe meld je een tijgermug?
Iedereen die denkt een kleine zwart-wit gestreepte mug gezien te hebben, kan een foto nemen en uploaden via www.MuggenSurveillance.be of via de App (beschikbaar op Android en iOS).