Mijnheer de voorzitter,
Mijnheer de burgemeester,
Geachte dames en heren schepenen,
Waarde collega's,

Onlangs werd in het kader van de wetenschappelijke samenwerkingscampagne van de vzw "Les Chercheurs d'air" in samenwerking met Leefmilieu Brussel een studie uitgevoerd over de luchtkwaliteit in de omgeving van de Brusselse scholen.
Het doel van deze beoordeling was de blootstelling van schoolkinderen aan stikstofdioxide vast te stellen. Dit is een chemische verbinding die boven een bepaalde concentratie schadelijk is voor de gezondheid en die voor 60% door het wegverkeer wordt uitgestoten. De studie werd uitgevoerd tussen oktober 2020 en november 2021, op 134 verschillende locaties, waaronder 67 scholen en 2 kinderdagverblijven in Brussel.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) mag de stikstofdioxideconcentratie niet meer dan 10 μg/m3 bedragen. Helaas werd deze drempel voor alle Brusselse scholen tussen één en vier keer overschreden, ondanks de vermindering van het verkeer als gevolg van de gezondheidscrisis.
De scholen van Oudergem overschrijden de door de WHO aanbevolen concentratie stikstofdioxide niet meer dan één keer. Voor de school in Blankedelle werd bijvoorbeeld een hoeveelheid van 12,2 μg/m3 opgetekend.
Ondanks het feit dat deze resultaten lagere overschrijdingen laten zien dan in andere gemeenten, geven deze concentraties aan dat verdere inspanningen nodig zijn.

Onze vraag is de volgende:

Wat wordt er gedaan om te proberen de uitstoot van stikstofdioxide verder terug te dringen en zo de luchtkwaliteit in de nabijheid van scholen te verbeteren?

Alvast bedankt voor uw aandacht.
Pauline Vermeiren en Marie-Pierre Bauwens
Gemeenteraadsleden Ecolo-Groen

Antwoord van de heer Alain Lefebvre, mevrouw Élise Willame en mevrouw Sophie de Vos, schepenen:

Geachte mevrouwen gemeenteraadsleden,

De vzw "Les Chercheurs d'Air" heeft een campagne gevoerd om de luchtkwaliteit (NO2) te meten over een periode van 12 maanden (oktober 2020 - oktober 2021) met de hulp van bijna 60 Brusselaars en 70 scholen (op de speelplaatsen), waaronder de 4 gemeentescholen van Oudergem (Scholencentrum Le Souverain, Scholencentrum Blankedelle, Scholencentrum Pré des Agneaux en Scholencentrum Les Marronniers).
Om de vier maanden werden de monsters door de gemeente verzameld en naar de vzw gestuurd, die ze voor analyse doorstuurde naar het Zwitserse laboratorium "PASSAM AG". Leefmilieu Brussel heeft vervolgens de betrouwbaarheid van de resultaten gecontroleerd en de vzw "Les Chercheurs d'air" heeft het verslag geschreven waarin de campagne en de conclusies ervan worden samengevat.
Uit de resultaten van de campagne blijkt dat

• 132 van de 134 locaties (98,5%) voldoen aan de Europese grenswaarde voor de jaarlijkse NO2-concentratie van 40 microgram per m³ (μg/m³). Slechts voor twee meetlocaties die zich op de binnenring bevinden, zijn concentraties geregistreerd die deze grenswaarde overschrijden. Er zijn echter besprekingen aan de gang om de Europese normen te verlagen.
• De recente (2021) aanbevelingen van de WHO voor NO2-verontreiniging (10μg/m³ per jaar) worden overal overschreden waar metingen zijn verricht, en dus ook voor de 4 gemeentescholen in onze gemeente. Deze locaties behoren echter tot de minst vervuilde locaties.
  • 2e          Blankedelle: 12,2 μg/m³
  • 7e          Pré des Agneaux: 13,5 μg/m³
  • 14e        Scholencentrum Le Souverain: 15,0 μg/m³
  • 26e        Scholencentrum Les Marronniers: 17,1 μg/m³
• Het wegverkeer is verantwoordelijk voor 61% van de NO2-emissies in het Brussels Gewest. Volgens de auteur van het verslag is dit de sector die bij voorrang moet worden gesaneerd om deze verontreinigende stof te bestrijden.
• In het verslag wordt erop gewezen dat, in tegenstelling tot de Europese normen, bij de vaststelling van de door de WHO aanbevolen waarden voor 2021 alleen rekening wordt gehouden met de gevolgen van luchtverontreiniging voor de gezondheid en niet met de sociaaleconomische haalbaarheid van de naleving van de drempels. Alleen de locaties met de laagste blootstelling aan verontreinigingsbronnen, zoals landelijke locaties, voldoen aan de door de WHO aanbevolen drempelwaarden.
• Er zij op gewezen dat de resultaten van deze campagne zijn verkregen bij gunstige omstandigheden voor de luchtkwaliteit, aangezien de gezondheidsmaatregelen die in het kader van de COVID-19-pandemie zijn genomen, de activiteit en met name de intensiteit van het wegverkeer sterk hebben doen dalen.
• Leefmilieu Brussel schrijft dat, om de zeer ambitieuze waarde die de WHO aanbeveelt na te leven, het echter nodig zal zijn om verder te gaan dan de maatregelen die op het niveau van het Brusselse Gewest worden genomen: het is immers essentieel om drastische maatregelen op Europees niveau, en zelfs op mondiaal niveau, in te voeren.
• De vzw "Chercheurs d'air" doet een aantal aanbevelingen:
  • Een emissievrije zone creëren (toegang voorbehouden aan voertuigen zonder verbrandingsmotor)
  • Meer ruimte geven aan actieve en gedeelde mobiliteit
  • Emissievrije motoren voor "zware" bestuurders (vrachtwagens, bussen, taxi's)
  • Schoolstraten aanleggen: straten die te allen tijde volledig afgesloten zijn voor het wegverkeer; de vermindering van de verontreiniging wordt geraamd op 23%.

Onze gemeente voert een zeer actief beleid om de veiligheid rond scholen en in het bijzonder rond oversteekplaatsen voor voetgangers te bevorderen: markeringen, Pieto-mannetjes, bolders, "kiss and ride"-zones.
De snelheidsbeperking tot 30 km/u verbetert weliswaar de veiligheid en beperkt de geluidshinder, maar vermindert de uitstoot van verontreinigende stoffen niet.
Wij bevorderen actieve vervoerswijzen, voetgangers en fietsers door onze wegen uit te rusten met signalisatie, fietsbeugels en fietsenstallingen, de aanschaf van elektrische fietsen, enz.
Wij zijn er uiteraard van overtuigd dat scholen een fundamentele rol vervullen om de attitudes en praktijken die het gunstigst zijn voor de luchtkwaliteit te bevorderen, wat ook een groter bewustzijn vereist met betrekking tot de kwaliteit van het milieu waarin wij leven en respect voor het milieu/de biosfeer waarvan wij integraal deel uitmaken.
In Oudergem hebben ons onderwijzend personeel, onze leerlingen en ook de ouders de handen uit de mouwen gestoken voor deze uitdaging op het vlak van de volksgezondheid. Twee van onze scholen, namelijk de scholencentra van Le Souverain en Blankedelle, hebben immers een proces opgestart voor "schoolvervoerplannen".
Via dit proces, dat is opgezet in samenwerking met de vzw COREN (in opdracht van Brussel Mobiliteit), kunnen scholen worden geholpen om de verplaatsingen actiever en veiliger te maken voor de leerlingen, hun ouders en het onderwijzend personeel. Het gaat om een proces dat drie jaar loopt, met een diagnosefase, een actieplan en de evaluatie ervan.
Er werden al verschillende acties op touw gezet, zoals een wekelijkse fietsrij in het Scholencentrum Le Souverain, een "fluodag" en kennismaking met de fiets vanaf de kleuterschool in Blankedelle, een massale levering van fietsen in alle maten door Brussel Mobiliteit, een fietsdag georganiseerd voor de leerlingen van het zesde jaar van het lager onderwijs van onze vier scholen, enz.
Deze initiatieven worden uitgevoerd via een werkgroep bestaande uit ouders, de schooldirectie en vooral onze gymnastiekleraren die zeer betrokken zijn bij deze uitdagingen. Ik wil van deze gelegenheid gebruikmaken om hen allen te bedanken.
Wij hopen deze initiatieven te kunnen verveelvoudigen in onze vier scholen, die reeds zeer actief zijn rond milieuthema's via talrijke projecten inzake compost, pedagogische vijvers en de vergroening van de speelplaatsen.
In ieder geval kan ik u verzekeren dat het onderwijzend personeel en de gezinnen zeer betrokken zijn bij deze kwesties, wat voor ons uiteraard een echte troef is.
 

Zitting van 24.02.2022 - Documenten

• Dagorde
• Toelichtingsnota
• Proces-verbaal

De zittingsuitzending

Benchmarks

• 00:07:31 | Proces-verbaal van de Gemeenteraadszitting van 27.01.2022 - Goedkeuring
• 00:07:51 | Mededelingen : Lijst van opdrachten gegund via onderhandelingsprocedure.
• 00:08:02 | Mededelingen : Lijst van besluiten van de Burgemeester - artikelen 133 et 135 NGW
• 00:08:09 | Mededeling : Machtiging van de medeondertekening van de Gemeentesecretaris aan andere ambtenaren
• 00:08:28 | VZW Senioren Oudergem - samenstelling
• 00:08:57 | Aanstelling van ambtenaren in hoedanigheid van waarnemende gemeentesecretaris
• 00:09:14 | Toetreding tot de aankoopcentrale van Net Brussel voor de aankoop van elektrische afvalzuigers
• 00:09:30 | Toetreding tot de aankoopcentrale van de intercommunale Sibelga voor de begeleiding van de lokale en gewestelijke openbare besturen met het oog op de energetische renovatie van gebouwen of de implementatie van installaties voor de productie van groene stroom (Programma RenoClick)
• 00:09:53 | Gewestelijk parkeerbeleid - tariefbepaling - advies van de gemeenteraad
• 00:19:57 | Project Cairgo Bike. Goedkeuring van de overeenkomst.
• 00:20:53 | Huishoudelijk reglement voor de petanquebaan gelegen op Oude Molenstraat 21-25 en zijn directe omgeving
• 00:21:19 | Sociaal Fonds van het Gemeentepersoneel - Dienstjaar 2021 - Rekening
• 00:21:28 | Reglement aangaande de aanmoediging van de gezinnen tot de beveiliging van hun woning tegen inbraak. - Goedkeuring van de wijzigingen voorzien voor het jaar 2022.
• 00:21:50 | Bijakte bij de bezettingsovereenkomst tussen de vzw Le Grès en de Regie voor Grondbeleid betreffende de terbeschikkingstelling van een handelsruimte gelegen te 1160 Oudergem, Steenweg op Waver 1688
• 00:22:07 | Deelname aan de gecentraliseerde inkoop van collecties via de door de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) gerealiseerde raamovereenkomst
• 00:22:29 | Akte van kosteloze overdracht van een deel van het voetpad langs de achteruitbouwstrook Jacques Bassemstraat 1-7
• 00:22:44 | Wijziging van de overeenkomst tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Gemeente Oudergem betreffende de bevorderingvan de economische ontwikkeling op lokaal en gewestelijk vlak
• 00:22:58 | International Protestant Church of Brussels - Dienstjaar 2021 - Rekening
• 00:23:12 | International Protestant Church of Brussels - Dienstjaar 2022 - Herzien begroting
• 00:23:31 | Gemeentepersoneel : Wijziging van het kader van het administratief en technisch personeel
• 00:23:48 | Gemeentepersoneel: Wijziging van het arbeidsreglement - art. 11 - uurrooster van het personnel bij de sportcentra
• 00:24:10 | Mondelinge vragen van mevrouw Carinne Lenoir (DéFI) en mevrouw Martine Maelschalck (MR-Open VLD) over de opening door het Samusocial van een opvangcentrum voor gezinnen zonder woning
• 00:45:02 | Mondelinge vraag van mevrouw Martine Maelschalck (MR-Open VLD) over scooters met zelfbediening
• 00:48:06 | Mondelinge vraag van mevrouw Martine Maelschalck (MR-Open VLD) over het algemene recht van voorkoop
• 00:52:38 | Mondelinge vraag van mevrouwen Marie-Pierre Bauwens et Pauline Vermeiren (ECOLO-GROEN): luchtkwaliteit rond scholen in Oudergem