Mondelinge vragen van mevrouw Carinne Lenoir (DéFI), de heer Jeremy Van Gorp en mevrouw Martine Maelschalck (MR-OpenVLD) met betrekking tot de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Oudergem
- Vraag van mevrouw Carinne Lenoir
Mijnheer de voorzitter,
Mijnheer de burgemeester,
Dames en heren schepenen,
Waarde collega's,
Op donderdag 24 februari jongstleden zijn Russische grondtroepen het Oekraïense grondgebied binnengetrokken, waardoor Moskou een militaire invasie heeft ingezet. De wereld van vrede die de Europese constructie en het einde van de Koude Oorlog ons hadden gebracht, is in rook opgegaan door de beslissing van de Russische president om zijn buurland binnen te vallen.
Allereerst wil ik namens alle leden van de DéFI-groep deze onbezonnen en ongerechtvaardigde aanval van Rusland tegen Oekraïne krachtig veroordelen.
Sinds het begin van de oorlog zijn al ongeveer 2,5 miljoen Oekraïners gevlucht voor de gruwelen en oorlogsmisdaden die in hun land worden begaan. Volgens humanitaire organisaties zouden het er uiteindelijk wel 4 of 5 miljoen kunnen worden, waarvan potentieel 800.000 op Belgische grond. We mogen dus spreken van een massale exodus.
We weten dat de vluchtelingen die in de volgende weken aankomen, zullen lijden onder de littekens van de oorlog.
Tegelijk is er een ware golf van solidariteit op gang gekomen in België, vooral via burgers. Veel mensen tonen ontzettend veel solidariteit en dat is iets wat we toejuichen. Dit elan sluit volledig aan bij de doelstellingen die de gemeente Oudergem nastreeft sinds het unaniem aannemen van de motie "Oudergem, een gastvrije gemeente" door de gemeenteraad op 2 maart 2018. Ter herinnering: die motie bekrachtigde onze ambitie om te ijveren voor een grotere rechtvaardigheid op het gebied van migratie.
Na deze golf van solidariteit zal de kwestie van de lange termijn rijzen. Er zal voor huisvesting moeten worden gezorgd, kinderen zullen een opleiding moeten kunnen volgen en sommige mensen zullen naar de arbeidsmarkt moeten worden begeleid. Daarvoor moet de politiek het overnemen. Het coördineren van de opvang van die vluchtelingen wordt voor Europa en zijn lidstaten de grootste uitdaging sinds de Tweede Wereldoorlog.
Op maandag 14 maart heeft het Brussels Gewest de gewestelijke crisisbeheerfase geactiveerd om het hoofd te bieden aan de uitdaging van de opvang van de Oekraïense vluchtelingen en om de initiatieven die door de verschillende betrokken actoren op het grondgebied van het Gewest worden genomen, te coördineren.
Het is in deze context dat de gemeente Oudergem een oproep heeft gelanceerd aan de burgers die bereid zijn Oekraïense vluchtelingen tijdelijk bij hen thuis op te vangen, alsook een oproep tot schenkingen van medisch noodmateriaal voor Oekraïne, gezien het heel grote tekort in de Oekraïense apotheken en ziekenhuizen. De gemeente Oudergem was ook de eerste gemeente van het land en zelfs de eerste politieke autoriteit van het land die de Oekraïense vlag heeft gehesen om haar steun te betuigen aan het Oekraïense volk, waarvan de rechten door een Russische dictator worden geschonden.
Deze crisis herinnert ons er eens te meer aan dat een menswaardig bestaan een onwrikbaar principe is dat vóór alles komt. We zijn het aan onszelf verplicht om deze vluchtelingen op een waardige manier op te vangen. Dat is een kwestie van waarden; het zijn de mijne, die van mijn partij en die van mijn gemeente.
Ik heb echter enkele vragen omtrent het onderwerp:
- Kunt u ons concretere toelichting verschaffen met betrekking tot de stappen die de gemeente heeft ondernomen om de Oekraïense bevolking te helpen en vluchtelingen op te vangen?
- Werd de gemeente Oudergem door de andere bevoegdheidsniveaus (federaal, gewestelijk) geraadpleegd over de opvang van vluchtelingen?
Ik dank u voor uw antwoorden.
Carinne Lenoir
Gemeenteraadslid
- Vraag van de heer Jeremy Van Gorp en mevrouw Martine Maelschalck
Mijnheer de voorzitter,
Mijnheer de burgemeester,
Waarde collega's,
De gebeurtenissen in Oekraïne hebben miljoenen mensen in ballingschap doen gaan. Uiteraard veroordelen wij met klem de agressie van Rusland tegen Oekraïne en zijn wij geschokt door het geweld dat het Russische leger begaat tegen de burgerpopulaties in dat land.
Deze dramatische situatie laat niemand in België en Europa onverschillig, en de solidariteitsinitiatieven worden steeds talrijker. Vele burgers zijn bereid om Oekraïense vluchtelingen te helpen en te steunen, en het is belangrijk om deze voorstellen van goede wil te coördineren.
Twee weken geleden heeft onze burgemeester onder meer aangegeven dat op een terrein op de "Deltadriehoek", achter Chirec, een vluchtelingendorp in de vorm van modulaire gebouwen zou kunnen worden ingericht.
Wij zouden graag de balans opstellen van de verschillende initiatieven die thans zijn genomen of voorgesteld.
Onze vragen zijn de volgende:
-
Concrete acties:
- Welke zijn de concrete acties door de gemeente ondernomen om de Oekraïense vluchtelingen die in Oudergem aankomen, te helpen, en hoe worden deze acties gecoördineerd?
- Geeft de website voor mensen die vluchtelingen willen opvangen, voldoening?
- Welk antwoord en welke ondersteuning krijgen de burgers die zich als vrijwilliger opgeven?
- Hoe wordt de opvang van vluchtelingen in de gemeente concreet georganiseerd?
- Weet u hoeveel Oekraïense vluchtelingen reeds werden opgevangen door burgers in Oudergem?
- Over de "Deltadriehoek":
- Werd de aankondiging van de burgemeester, gezien het belang van de problematiek, bekrachtigd door de gemeentelijke meerderheid?
- Welk overleg heeft er plaatsgevonden met de betrokken actoren alvorens de informatie in de pers werd gepubliceerd: de gewestelijke Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI), die eigenaar is van het terrein, maar ook de gewestregering, het federale niveau en de MIVB?
- Kan dit voorstel als realistisch worden beschouwd, aangezien er op het betrokken terrein - momenteel - geen toegang is tot water, geen rioleringsnetwerk, geen elektriciteit en geen wegen (volgens DH van 15 maart 2022)?
- Is er nagedacht over het gebruik van de leegstaande gebouwen die bestemd zijn voor een "zware transformatie" in de Beaulieulaan?
- Wat is vandaag, 31 maart, de stand van zaken in dit dossier?
Wij danken u.
Jeremy Van Gorp en Martine Maelschalck, gemeenteraadsleden voor MR-Open VLD
- Antwoord van mevrouw Sophie de Vos, Burgemeester
Volgens een op zaterdag jongstleden door de VN gepubliceerde telling hebben meer dan 10 miljoen mensen hun huis moeten verlaten sinds de Russische invasie op 24 februari begon. Van deze 10 miljoen mensen hebben er 3,8 miljoen het Oekraïense grondgebied verlaten om hun toevlucht te zoeken in andere landen.
Europa heeft sinds de Tweede Wereldoorlog zo'n grote toevloed van vluchtelingen niet gekend.
Van dit grote aantal vluchtelingen zijn er naar verluidt 200.000 aangekomen op het Belgische grondgebied, met, volgens de verdeelsleutel die door de verschillende regeringen van het Koninkrijk is opgetekend, 20.000 verblijven in het Brussels Gewest. Er bestaat echter een reëel risico dat het Brussels Gewest, als enige plaats van binnenkomst en registratie voor de Oekraïners, meer dan zijn deel voor zijn rekening zal nemen.
Als lokale overheid heeft Gemeente Oudergem, sinds het begin van het conflict, meerdere initiatieven genomen om hulp te bieden, zowel aan Oekraïne als aan zijn onderdanen die naar ons grondgebied zijn gevlucht.
Wat de humanitaire hulp voor Oekraïne betreft, hebben MJA, Le Pavillon, de diensten voor sociale coördinatie en het Forum van de Solidaire Verenigingen van Oudergem een inzameling van medisch noodmateriaal georganiseerd. Tal van giften werden ingezameld en ongeveer 5 ton materieel (4 transporten) werd naar het Oekraïense grondgebied gevoerd in samenwerking met de Oekraïense ambassade in België.
Wat betreft de ondersteuning van de huisvesting van de naar België gevluchte personen, heeft het gemeentebestuur op de gemeentelijke website, ten behoeve van particulieren, een formulier ter beschikking gesteld waarmee al wie bereid is om vluchtelingen onderdak te bieden, zich daarvoor kandidaat kan stellen.
Momenteel zijn er door de inwoners van Oudergem meer dan 200 voorstellen ingediend om onderdak te bieden, voor een periode die schommelt van 1 week tot meerdere maanden en in sommige gevallen zelfs voor meerdere jaren. Deze voorstellen zijn gericht op alleenstaanden, paren, vrouwen met kinderen of zelfs hele gezinnen.
Het gemeentebestuur heeft heel snel een verantwoordelijke Huisvesting aangesteld. Wij hebben een netwerk van correspondenten in de diensten en met het OCMW geïnstalleerd om deze crisis aan te pakken, alsook een punt van ontvangst en uitwisseling van informatie op de gemeentelijke website.
Zo bijvoorbeeld heeft de gemeente haar eigen registratie-instrument ontwikkeld en vervolgens haar informatie overgemaakt aan haar gesprekspartners bij Fedasil en de Brusselse hoge ambtenaar.
Sinds 14 maart neemt Fedasil dagelijks contact op met de Gemeente om de opvang van 5 tot 10 vluchtelingen per dag voor te stellen.
De opvang van deze mensen in Oudergem is georganiseerd onder auspiciën van de referentiepersoon Huisvesting in samenwerking met verschillende diensten van het gemeentebestuur, het Preventiehuis, het OCMW en vzw Le Pavillon. Salle des Paradisiers, gelegen op Waversesteenweg 1336, diende als ontvangstruimte voor de vluchtelingen en als ontmoetingsplaats voor die mensen en de particuliere gastheren en -vrouwen. Ter plaatse waren maatschappelijk werkers, preventiemedewerkers en vrijwillige vertalers aanwezig, alsook een chauffeur voor het vervoer naar de gastgezinnen, indien nodig.
Fedasil kondigde dus in de voormiddag aan dat er in de namiddag vluchtelingen zouden aankomen, en er werd met die mensen afgesproken in Salle des Paradisiers. Ondertussen namen gemeenteambtenaren contact op met particuliere logiesverstrekkers om de link te leggen tussen hen en de opgevangen personen. Die mensen werden dan op dat moment in contact gebracht en naar het opvanggezin gebracht.
Tot nu toe hebben een zestigtal vluchtelingen via het gemeentelijke kanaal onderdak gevonden bij particuliere logiesverstrekkers in Oudergem. Het gaat om de mensen die zijn opgevangen via het tussen de Gemeente en Fedasil georganiseerde kanaal en van wie wij op de hoogte zijn, maar andere vluchtelingen zijn via andere kanalen opgevangen. Momenteel worden er ongeveer honderd vluchtelingen in Oudergem opgevangen, maar dit aantal evolueert.
Om de opvang bij particulieren te vergemakkelijken, heeft de Gemeente meerdere voorzieningen geïmplementeerd:
- een toegangspunt op haar website waar vragen van logiesverstrekkers worden gekanaliseerd en verspreid onder gemeentelijke actoren en OCMW's, en waar een reeks gegevens is verzameld over de opvang zelf, de administratieve stappen die de vluchtelingen moeten ondernemen, en de verschillende contactpunten die in geval van nood kunnen worden bereikt. Ook is er een lijst met antwoorden op de meest gestelde vragen online gezet en wordt die regelmatig bijgewerkt, en is het groene telefoonnummer geactiveerd;
- een informatievergadering op 29 maart, waarop alle bij het gemeentebestuur bekende logiesverstrekkers waren uitgenodigd om hen een hele reeks praktische inlichtingen te verstrekken en hen de gelegenheid te bieden vragen te stellen;
- een cel voor psychosociale bijstand bestemd om, op verzoek, logiesverstrekkers en gasten te bezoeken om zowel de opgevangen als de opvanggezinnen psychologisch bij te staan en zo nodig aan mogelijke problemen te verhelpen;
- een cel bestemd om bezoeken ter plaatse af te leggen om, indien nodig, de door particulieren aangeboden opvangvoorzieningen te controleren;
- een groep vertalers/tolken die, op verzoek, gasten en logiesverstrekkers in geval van bijzondere behoeften kunnen bijstaan;
- terbeschikkingstelling van de gelijkvloerse verdieping van het gebouw op Waversesteenweg 1975 om er een ontmoetingsplaats van te maken voor de Oekraïners die in Oudergem verblijven;
- toezicht op de verschillende verblijven bij de logiesverstrekkers en, indien nodig, verhuizing van de opgevangen personen.
Op middellange tot lange termijn zal de uitdaging er niet alleen in bestaan om duurzame huisvesting te vinden, maar ook om de logiesverstrekkers te begeleiden en te ondersteunen.
Op het gewestelijke niveau werden er wekelijkse vergaderingen georganiseerd tussen de Hoge Ambtenaar van de Brusselse agglomeratie en de verschillende gemeentelijke coördinatoren om de verschillende inlichtingen en praktijken van de verschillende plaatselijke overheden te centraliseren. Tot dusver zijn er meerdere structurele oplossingen aangehaald - voorlopige bewoning van een vrij terrein, terbeschikkingstelling van leegstaande sociale woningen, opvordering van leegstaande kantoorgebouwen - maar geen enkele daarvan heeft tot nu toe de voorkeur gekregen.
Om heel concreet te antwoorden op de vraag van mevrouw Lenoir over het gevoerde overleg tussen het gewest en het federale niveau, kan ik zeggen dat dit momenteel beperkt is tot verzoeken om informatie vanwege de gemeenten aan het federale crisiscentrum en aan de hoge ambtenaar. Deze week heeft het Gewest voor het eerst contact met ons opgenomen met de vraag om het toekomstige model voor het beheer van deze crisis te definiëren. De betrekkingen met Fedasil vormen een onderdeel van de relatie tussen de behandelende ambtenaren en de gemeentelijke referentiepersoon voor de huisvesting.
De vraag van mevrouw Maelsalck roept hetzelfde antwoord op: onze gemeente moest, net als andere, alleen verder, zonder federale of gewestelijke steun. De uitvoering van het crisisplan waarbij verantwoordelijkheden worden overgedragen aan de Hoge Ambtenaar en het Gewest, heeft zich momenteel vooral vertaald in informatieverzoeken en rapportage aan de gemeenten, verificatiebevelen en in de tijd variërende eisen.
Pas deze week is er echt steun gekomen in de vorm van een reële inspanning tot coördinatie en gezamenlijke reflectie op korte en middellange termijn met betrekking tot het beheer van deze crisis, via de vergaderingen met de door het Gewest aangestelde crisiscoördinator.
Wat de verschillende meer structurele huisvestingsoplossingen betreft, werd het voorstel om een "opvangdorp" op te richten op de plaats die bekend staat als de "Deltadriehoek", uiteraard voorgesteld en besproken in het college en door de Gemeente aan verschillende instanties meegedeeld: Minister-President Rudi Vervoort, uiteraard, de MSI en het kabinet van de staatssecretaris voor Asiel en Migratie. Niemand, behalve de staatssecretaris, heeft geantwoord om ons te bedanken.
Zitting van 31.03.2022 - Documenten
De zittingsuitzending
Benchmarks
- 00:08:55 | Proces-verbaal van de Gemeenteraadszitting van 24.02.2022 - Goedkeuring
- 00:09:14 | Mededelingen : Lijst van opdrachten gegund via onderhandelingsprocedure.
- 00:09:29 | Mededelingen : Lijst van besluiten van de Burgemeester - artikelen 133 et 135 NGW
- 00:09:45 | Verkiezing van de Voorzitter van de Gemeenteraad
- 00:13:32 | Akteneming van de toekenning van de Brusselse Regering van het ontslag van de burgemeester
- 00:13:44 | Benoeming van Mw Sophie de Vos als Burgemeester van Oudergem - Aktename
- 00:14:01 | Ontslag van een Collegelid als schepen - Aktename
- 00:14:17 | Verkiezing en eedaflegging van de Zesde Schepen.
- 00:18:11 | Verkiezing en eedaflegging van de Zevende Schepen.
- 00:22:00 | Verzoek tot verlening van de titel van ereburgemeester
- 00:22:15 | Verlenen van de titel van ereschepen aan mevrouw Jeannine Crucifix
- 00:22:29 | Gemeenteraad - samenstelling van de commissies - wijziging
- 00:22:44 | BRUTELE - Bestuursmandaat - vervanging
- 00:23:28 | SIBELGA / INTERFIN - Vervanging van één bestuurder
- 00:23:51 | Motie om verschillende "gecontroleerde honden" zones te handhaven in het Zoniënwoud
- 00:29:39 | Organisatie van de Brusselse Waterdagen (2022) - Overeenkomst tot vaststelling van de voorwaarden voor toegang tot het domein van Hertoginnedal op 27/03/2022
- 00:29:51 | Lidmaatschapovereenkomst met de VZW "Panathlon Wallonie-Bruxelles" voor een periode van 3 jaar.
- 00:30:05 | Perspective Brussels - Lokale plannen ter preventie van schoolverzuim 2022-2024 : Overeenkomst en schulvordering (1ste schijf van 30 %).
- 00:39:48 | Overeenkomst met het Huis van het Nederlands voor het gebruik van de taaliconen.
- 00:39:57 | Verificatie van de gemeentekas vastgesteld op 31 december 2021
- 00:40:03 | Verificatie van de kas van de Regie voor Grondbeleid op datum van 31 december 2021
- 00:40:10 | Beroep bij de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel betreffende de gewestbelasting ten laste van houders van een zakelijk recht op sommige onroerende goederen - Belastingjaar 2021 - TOTAALBEDRAG: 7.372,52 € - Machtiging om rechtsvordering in te stellen
- 00:40:33 | Mondelinge vragen van mevrouw Carinne Lenoir (DéFI), de heer Jeremy Van Gorp en mevrouw Martine Maelschalck over de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Oudergem
- 00:57:27 | Mondelinge vraag van de heer Jeremy Van Gorp en mevrouw Martine Maelschalck (MR-Open VLD) over schoolinschakeling
- 00:58:10 | Motie waarin wordt gevraagd om toegankelijkheid en nabijheid voor geldautomaten in de gemeente Oudergem
