Eind maart organiseerde de gemeente Oudergem een ontmoeting tussen de MIVB en de buurtbewoners die te lijden hebben onder de toename van de geluidshinder.

Hier is het verslag van de MIVB en de presentatie die tijdens de vergadering werd getoond.

GOED NIEUWS VOOR OMWONENDEN VAN DE METRO

De nieuwe M7 metrowielen die de fabrikant aan de MIVB heeft geleverd, vertonen geen structurele defecten meer die werden vastgesteld bij de wielen die aanvankelijk waren geleverd. Ze hebben kwaliteitstests ondergaan die erop wijzen dat ze voldoen aan de vereisten van de MIVB. De recent vervangen wielen zullen nog gedurende meerdere maanden worden opgevolgd. Indien de wielen volledig aan de kwaliteitsvereisten van de MIVB voldoen, zal een nieuwe bestelling worden geplaatst om de vervanging van de defecte wielen voort te zetten (meer details hierover in punt 3 "Genomen maatregelen" hieronder).

Oorzaak en mogelijke oplossingen

Sinds enkele maanden maken omwonenden melding van lawaai en trillingen op verschillende plaatsen van het metronet.

De MIVB stelt al maanden alles in het werk om de oorzaken van dit probleem te achterhalen en er een permanente en duurzame oplossing voor te vinden. Er zijn metingen uitgevoerd om de situatie te objectiveren en er is abnormale slijtage van bepaalde sporen vastgesteld, evenals abnormale "ovaalvorming" van bepaalde wielen van de nieuwe ("M7") metrotreinen. Al deze factoren worden hieronder in meer detail uitgelegd.

DE OORZAAK VAN TRILLINGEN

Over het algemeen worden geluid en trillingen veroorzaakt door :

• Het normale rollen van wielen over rails
  • Contact van metaal op metaal veroorzaakt onvermijdelijk een bepaald niveau van geluid en trillingen. Wat we ook doen, er zal altijd een ondrukbaar niveau zijn.
• Gebreken aan het spoor of slijtage
  • Breuk
  • Golfslijtage
• Defecten of slijtage aan wielen
  • Een vlakte veroorzaakt door noodremmen
  • Vervorming van het wiel, dat zijn rondheid verliest of een hiel ontwikkelt. De vervorming van deze wielen veroorzaakt trillingen die door sommige bewoners worden waargenomen. 

De overdracht van geluid en trillingen naar de gebouwen van omwonenden kan in meer of mindere mate worden beïnvloed door de spoorbedding of de aard van de grond, maar de basis is het contact tussen spoor en wiel.

Zodra de oorsprong van het probleem werd vastgesteld, greep de MIVB op verschillende niveaus in om de onderhoudsmaatregelen voor de rails en de metrowielen te versterken.

GETROFFEN MAATREGELEN AAN DE RAILS

1) Versterkt slijpschema

Het normale onderhoud van het netwerk omvat het slijpen van de sporen met een "Speno"-trein om ervoor te zorgen dat de rails perfect glad blijven.

Vanwege de waargenomen onregelmatige slijtage is het slijpschema versterkt en gericht op de meest beschadigde secties. Het slijpschema voor elke sectie is te zien in de onderstaande afbeeldingen.

2) Testapparaat om het optreden van golfslijtage te vertragen

In juni 2023 heeft de MIVB, met de steun van een gespecialiseerd studiebureau, tests uitgevoerd met een nieuw type ophanging (onderlegplaat) die onder de rails wordt geplaatst. Dit nieuwe type ophanging is ontworpen om de golfslijtage van het loopvlak van de rails te verminderen, waardoor het contact tussen wiel en rail, de trillingsbron, verslechtert. Het werd in juni 2023 ingezet op lijn 1, met name op het spoor richting stad tussen Gribaumont en Joséphine Charlotte.

De MIVB heeft een deel van de resultaten van deze tests in ontvangst genomen. Tot op heden hebben we geen significante verbetering vastgesteld, noch op het vlak van trillingen, noch op het vlak van structuurgeluid.

Grondgeluid ontstaat door de overdracht van trillingsgolven van de spoorweginfrastructuur via de grond naar de funderingen van gebouwen. De trillingen verspreiden zich dan door de gebouwen, waardoor vloeren en muren trillen en als "luidsprekers" werken. Er is dan een dof, rommelend geluid te horen wanneer de metrotreinen passeren. Dit geluid moet niet worden verward met luchtgeluid, dat zich door de lucht voortplant (weggeluid bijvoorbeeld). Structuurgeluid heeft een lage frequentie (onder 250 Hz), terwijl het frequentiespectrum van luchtgeluid tussen 20 en 20.000 Hz ligt.

Er moet nog worden vastgesteld of dit type apparaat het optreden van golfslijtage kan vertragen, wat het optreden van trillingshinder zou vertragen. Op dit moment beschikt de MIVB niet over voldoende elementen om te kunnen bepalen of het apparaat het optreden van golfslijtage vertraagt. De observaties zullen de komende maanden worden voortgezet om te bepalen of dit apparaat geschikt is binnen de algemene strategie om de door de metro veroorzaakte hinder te beperken.

GETROFFEN MAATREGELEN AAN DE WIELEN

Bij sommige wielen van de nieuwe M7 metro's is een productiefout vastgesteld. De kwaliteit en de weerbaarheid van deze wielen voldoen niet aan de eisen van de MIVB en de wielen slijten te snel, waardoor ze niet perfect rond worden. Deze ovale vorm van het wiel veroorzaakt bij het passeren van de metro trillingen. Om deze ovaalvorming te verhelpen, werden verschillende maatregelen genomen:

1) Installatie van een detectiesysteem in Maelbeek

Er is een detectiesysteem geïnstalleerd om de trillingen die door de wielen worden veroorzaakt te detecteren, zodat problematische wielen zo snel mogelijk kunnen worden doorgestuurd voor onderhoud. Wanneer het detectiesysteem echter een probleemwiel signaleert, genereert het al trillingen die voelbaar zijn voor omwonenden. Het betreft dus over detectie a posteriori.

2) Onderhoud in de draaiputbank

Wanneer een wiel wordt gedetecteerd dat niet perfect rond is, wordt het voor onderhoud naar een putdraaibank gestuurd om de perfect ronde vorm te herstellen. De fabricagefout van het wiel zorgt er echter voor dat, zelfs nadat het naar de putdraaibank is gestuurd, er snel opnieuw slijtage optreedt. Deze operatie moet dus regelmatig herhaald worden en is geen duurzame oplossing.

3) Defecte wielen vervangen

De draaiputbank is geen ideale oplossing. Daarom werd besloten om de meest problematische wielen te vervangen door wielen die de MIVB in voorraad had. In totaal werden de 16 wielen die de MIVB in voorraad had in omloop gebracht.

Om de vervanging van de wielen verder te zetten, startte de fabrikant van de M7 metro's met de productie van nieuwe wielen. Een eerste deel van de bestelling werd door de MIVB ontvangen.

Om er zeker van te zijn dat deze nieuwe wielen niet hetzelfde structurele defect vertonen, werden 4 wielen onderworpen aan kwaliteitstests waaruit bleek dat de wielen voldoen aan de eisen van de MIVB.

Na deze positieve resultaten is de MIVB bezig met het vervangen van 16 problematische wielen door nieuwe wielen en met het monitoren van hun gedrag tijdens gebruik. Als ook deze tests uitsluitsel geven, kan een bijkomende bestelling van nieuwe wielen worden geplaatst. Deze vervangingen zullen plaatsvinden in de loop van 2024.

 

Meer

https://www.stib-mivb.be/article.html?l=nl&_guid=f0b8e215-d877-3b10-4fb3-f57280579eca#