Op 9 juni 2024 vinden de Belgische federale en regionale verkiezingen plaats. Op diezelfde dag kan je ook gaan stemmen voor het Europees parlement. En enkele maanden later, op 13 oktober 2024, worden bovendien de lokale en provinciale verkiezingen gehouden.
Verkiezingen vormen de basis van onze democratie. Het is dus bijzonder belangrijk dat deze vlot, correct, transparant en democratisch verlopen. De organisatie van de verkiezingen, de stemcomputers en het tellen van de stemmen zijn daarom goed beveiligd in België. Helaas worden de verkiezingsvoorbereidingen en ook de verkiezingen zelf regelmatig aangegrepen door binnen- en buitenlandse actoren om aan beïnvloeding te doen en desinformatie te verspreiden. De kans is groot dat er de komende weken en maanden veel niet correcte en misleidende informatie zal worden verspreid via (sociale) media. Vanuit de overheid roepen we op om steeds kritisch en alert te zijn.
Desinformatie: een potentieel gevaar voor de democratie
Desinformatie is een verzamelterm voor alle mogelijke vormen van valse, verkeerde of misleidende informatie die doelbewust wordt gecreëerd en verspreid met de bedoeling om meningen of gedrag te beïnvloeden, geld te verdienen of de samenleving schade toe te brengen door bijvoorbeeld te polariseren of onze democratie te ondermijnen. Zowel landen (regeringen), lobbygroepen, bepaalde organisaties maar evengoed individuen verspreiden desinformatie om hun eigen agenda te dienen.
In de context van de verkiezingen hebben dergelijke actoren niet zozeer het doel om de kiezers in een alternatieve waarheid te doen geloven, wel om de bevolking te doen twijfelen zodat het moeilijker is om een onderscheid te maken tussen correcte en foute informatie en tussen feiten en meningen. Dit kan leiden tot instabiliteit en meer verdeling binnen onze samenleving. Bovendien kan ook misleidende informatie verspreid worden om twijfel te zaaien over de legitimiteit, veiligheid en betrouwbaarheid van het stemproces en de technische systemen.
Desinformatie en andere vormen en technieken van beïnvloeding vormen dus een potentieel gevaar voor onze democratie. Bij verschillende recente verkiezingen in het buitenland zijn sterke aanwijzingen dat bepaalde actoren (zowel individuen, groepen, lobbygroepen als zelfs staten) geprobeerd hebben om het stemproces te beïnvloeden. We kunnen niet uitsluiten dat bepaalde actoren mogelijks ook de verkiezingen in ons land proberen te beïnvloeden. Daarom is het belangrijk dat we ons bewust zijn van dit potentieel gevaar en ons hier weerbaar tegen maken, zowel als overheid maar ook als samenleving.
